Ryś euroazjatycki, ryś (Lynx lynx) – gatunek lądowego ssaka drapieżnego z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae), największy z rysi. Występuje w Europie i Azji. Poza kotem domowym, ryś i żbik są jedynymi występującymi w Polsce przedstawicielami kotowatych. Ryś jest też jednym z największych drapieżników Europy. Został opisany naukowo przez Karola Linneusza w 1758 roku pod nazwą Felis lynx. W Polsce jest gatunkiem rzadkim i chronionym. Badaniem populacji rysia w Polsce zajmuje się Zakład Ekologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży. Ryś został po raz pierwszy opisany dla nauki przez szwedzkiego przyrodnika i lekarza Carla von Linné (Karola Linneusza) w X edycji jego wielotomowego dzieła pt. Systema Naturae, w 1758 r. Została mu wówczas nadana nazwa „Felis lynx”. W 1792 r. szkocki zoolog Robert Kerr przeniósł rysia, wraz z rysiem rudym do odrębnego rodzaju Lynx. Od tego czasu trwa spór o to, czy Lynx powinien być uznawany za rodzaj, czy podrodzaj w obrębie Felis. Obecnie jednak uznaje się go za rodzaj, a w obrębie rysia eurozjatyckiego wyróżnia się 6 podgatunków. Na podstawie analiz mtDNA i sekwencji mikrosatelitarnych zidentyfikowano trzy główne klady L. lynx (zachodni, wschodni i południowy), które nie wydają się odpowiadać tradycyjnie uznanym podgatunkom; potrzebne są dalsze badania. Według niektórych starszych systemów do rysia euroazjatyckiego zaliczano też rysia kanadyjskiego i iberyjskiego. Dokładniejsze badania pozwoliły na wydzielenie tych taksonów jako osobnych gatunków. Za ostatniego wspólnego przodka wszystkich współczesnych przedstawicieli rodzaju Lynx uważa się kotowatego z gatunku Lynx issiodorensis. Żył on ok. 5 mln lat temu (w miocenie) w Azji i od współczesnego rysia euroazjatyckiego różnił się tylko niektórymi szczegółami w budowie ciała. Obecnie do Lynx zalicza się łącznie 4 gatunki kotowatych, choć iberyjski był niegdyś uważany za podgatunek rysia euroazjatyckiego. Faktem jest jednak, że ryś kanadyjski i rudy pochodzą od rysia euroazjatyckiego, z tym, że ten drugi wcześniej oddzielił się od linii rozwojowej. Pierwotnie zasięg rysia obejmował obszar od Pirenejów po Kamczatkę, od Bałkanów po Skandynawię i od Turcji po Kaszmir i Tybet. Obecny naturalny zasięg tego gatunku nie obejmuje krajów Europy Zachodniej. Od lat siedemdziesiątych zasięg ponownie zaczął się rozszerzać dzięki reintrodukcji na obszarach Szwajcarii, Austrii, Czech, Francji i Słowenii. W Skandynawii obserwuje się rozprzestrzenianie tego gatunku poza koło podbiegunowe. Status rysia euroazjatyckiego jest różny w zależności od obszaru. Największa populacja (90% wszystkich rysi) żyje w lasach Syberii. Znaczące populacje występują także w Skandynawii i Finlandii (łącznie ok. 4230 – 4910 rysi) i Karpatach (ok. 2300 – 2400 rysi). Szczątkowa populacja (ok. 50 osobników) żyje na Półwyspie Bałkańskim. We Francji, Niemczech i Szwajcarii rysie zostały wytępione już w XIX w. i w pierwszej połowie XX wieku. Zostały na tych obszarach reintrodukowane w drugiej połowie XX wieku. Poza tym rysie można spotkać także w Azji Środkowej i lasach wschodniej Europy. W Europie kontynentalnej według danych z lat 2010–2012 (z wyłączeniem Rosji, Białorusi i Ukrainy) żyło 9 tys. rysi (nie licząc odrębnego gatunku – rysi iberyjskich). Stałą obecność stwierdzono w 23 krajach; areał stałego zasięgu wynosił 813 400 km². Dla okresu 1950–1970 szacuje się areał zasięgu na 366 000 km².
Źródło: Wikipedia.
Zdjęcie wykonane dzięki uprzejmości ZOO w Poznaniu.
A jak się komuś podoba to co robię to zapraszam tu:
https://buycoffee.to/bijasfotografia
https://www.bijasphoto.net/galeria
https://www.youtube.com/channel/UCTdrRLTy-74WwSl5hlaVbaw
Zapraszam Robert Bijas 2025r
